Nhân chuyến thăm Azerbaijan (Liên Xô cũ) và tham quan mỏ dầu ở Baku ngày 23/7/1959, khi trao đổi với các nhà lãnh đạo và kỹ sư dầu khí, Hồ Chủ tịch có nói: “Tôi nghĩ Việt Nam chúng tôi có biển, nhất định sẽ có dầu, nhưng đang chiến tranh, chưa làm được, tôi hy vọng và tin rằng sau khi Việt Nam kháng chiến thắng lợi, các đồng chí sẽ giúp chúng tôi tìm ra dầu, khai thác và chế biến dầu, xây dựng được khu công nghiệp dầu khí như Baku”. Thực hiện lời Bác dạy, ngày 27/11/1961, Đoàn Thăm dò Dầu lửa (Đoàn 36 Dầu lửa) được thành lập, là dấu mốc lịch sử mở đầu một thời kỳ hoạt động dầu khí ở Việt Nam. Ngày 27/11 sau này cũng trở thành Ngày truyền thống Dầu khí Việt Nam.

Mỏ Đại Hùng

Vạn sự khởi đầu

Ngày 25/7/1976, giếng khoan số 61 tại Tiền Hải (Thái Bình) là giếng khoan thăm dò đầu tiên đã phát hiện nguồn khí tự nhiên, ở độ sâu 1.146-1.156m với lưu lượng trên 100.000m3/ngày đêm. Sau đó, một loạt giếng khoan khác đã được phát hiện, tổng cộng 13 vỉa khí với tổng trữ lượng 1,3 tỷ m3. Đây là sự kiện đánh dấu bước tiến quan trọng trong công tác tìm kiếm dầu khí sau hơn 15 năm nỗ lực không ngừng.

Các nghiên cứu địa chất-địa vật lý, khoan thời kỳ này đã đưa ra một bức tranh khá rõ về cấu-kiến tạo, địa tầng-trầm tích, trở thành những đánh giá cơ bản, đúng đắn và có giá trị cho hoạt động tìm kiếm thăm dò khai thác dầu khí sau này. Đó là trí tuệ, mồ hôi, nước mắt, máu, thậm chí là cả tính mạng của đội ngũ cán bộ công nhân Việt Nam và chuyên gia Liên Xô trong điều kiện khó khăn gian khổ của chiến tranh giữ nước. Chính những ngày đầu chập chững về kiến thức và hạn chế về kinh nghiệm đã đào tạo nên một đội ngũ cán bộ khoa học-kỹ thuật dầu khí có trình độ cao, kinh nghiệm phong phú, một đội ngũ công nhân lành nghề chuẩn bị cho sự phát triển mạnh mẽ sau này của ngành.

Giữ vai trò chủ lực của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) trong lĩnh vực tìm kiếm thăm dò khai thác dầu khí cốt lõi của Tập đoàn, ngày 4/5/2007, PVEP được thành lập trên cơ sở hợp nhất hai đơn vị là Công ty Đầu tư Phát triển Dầu khí (PIDC) và Công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí (PVEP cũ), đánh dấu bước trưởng thành quan trọng của ngành trong việc quản lý hiệu quả hoạt động thăm dò khai thác dầu khí ở Việt Nam; đồng thời tham gia vào các hợp đồng dầu khí ở trong và ngoài nước với tư cách là một bên nhà thầu, từng bước phát triển thành một công ty dầu khí thực thụ.

Ở trong nước, PVEP hiện có 44 dự án thăm dò khai thác dầu khí. Ở nước ngoài, PVEP điều hành và quản lý 20 dự án tại 15 nước thuộc các khu vực tiềm năng như Trung Đông, Bắc-Trung Phi, Mỹ Latinh, Đông Nam Á và một số nước Trung Á. Tính đến cuối năm 2013, PVEP đã khai thác hơn 47,81 triệu tấn dầu và condensate, 40,37 tỷ m3 khí, gia tăng trữ lượng 305,52 triệu tấn quy dầu, tổng tài sản tăng từ 17.385 tỷ đồng năm 2004 lên 133.877 tỷ đồng năm 2013. Vốn chủ sở hữu của PVEP tăng từ 12.113 tỷ đồng năm 2004 lên 73.264 tỷ đồng năm 2013; là doanh nghiệp nộp ngân sách nhà nước hàng đầu với 18.458 tỷ đồng năm 2013. Lực lượng lao động của PVEP cũng thật sự trưởng thành, đảm nhận tốt các vị trí từng phải thuê chuyên gia nước ngoài.

Mỗi hợp đồng là một tuyên bố chủ quyền

Không chỉ là đơn vị sản xuất, kinh doanh mà PVEP còn là doanh nghiệp dẫn đầu cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam về công tác bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền đối với các vùng biển quốc gia. Từ các vòng đấu thầu của PVN đã khai sinh các hợp đồng dầu khí có sự tham gia của PVEP như một bên trong tổ hợp nhà thầu, cùng với các công ty dầu khí quốc tế. Mỗi hợp đồng tìm kiếm thăm dò dầu khí mới lại đặt một dấu mốc mới lên các vùng biển Việt Nam, như một lời khẳng định chủ quyền, quyền chủ quyền của quốc gia tại vùng biển đó.

Để góp phần giữ vững chủ quyền quốc gia, cán bộ, công nhân viên PVEP đã quên mình bám trụ trên các công trình dầu khí. PVEP cũng tích cực triển khai công tác khảo sát điều tra cơ bản và các hoạt động nhằm đánh giá tiềm năng dầu khí, đồng thời tăng cường sự có mặt trên thực địa. Đánh giá về chặng đường vẻ vang của PVEP, Chủ tịch Hội đồng Thành viên PVN Phùng Đình Thực cho biết: "PVEP là đơn vị nòng cốt, chủ lực của PVN, là lực lượng tiên phong sát cánh cùng các lực lượng vũ trang đang ngày đêm bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc Việt Nam".

Quyết Tiến

(Theo Thế Giới & Việt Nam)