Bứt phá cho kinh tế Quảng Ngãi

Chỉ tính riêng trong 2 tháng đầu năm 2015, tỉnh Quảng Ngãi đã thu 7.010 tỷ đồng ngân sách, bằng 21% dự toán năm. Trong đó, thu từ NMLD Dung Quất đạt 6.148 tỷ đồng, bằng 21,5% dự toán năm. Chỉ cần 2 tháng, thu ngân sách của tỉnh Quảng Ngãi đã gấp nhiều lần thu ngân sách của 6 năm trước. Năm 2009 với chế độ vận hành chạy thử, chạy nghiệm thu, Nhà máy đã chế biến trên 2 triệu tấn sản phẩm, nộp ngân sách "khiêm tốn" gần 2.400 tỷ đồng. Năm 2010, nhà máy sản xuất trên 3,8 triệu sản phẩm, nộp ngân sách 10,6 nghìn tỷ đồng. Năm 2011, nhà máy sản xuất trên 5,45 triệu tấn sản phẩm, doanh thu đạt 111,6 nghìn tỷ đồng, nộp ngân sách 14,3 nghìn tỷ đồng.

Năm 2012, NMLD Dung Quất sản xuất trên 5,57 triệu sản phẩm, doanh thu đạt 127,7 nghìn tỷ đồng, nộp ngân sách 17,6 nghìn tỷ đồng. Năm 2013, Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) đạt doanh thu và nộp ngân sách cao nhất với 154,2 nghìn tỷ đồng và 28,4 nghìn tỷ đồng, sản xuất được 6,61 triệu tấn sản phẩm. Năm 2014, doanh thu của BSR đạt 127.796 tỷ đồng, nộp ngân sách nhà nước 23.241 tỷ đồng. Như vậy đến nay, tính lũy kế cả trong quá trình chạy thử, NMLD Dung Quất đã nhập hơn 430 chuyến dầu thô, tương đương 33,6 triệu tấn dầu thô. Tổng sản lượng sản xuất đạt gần 31 triệu tấn, doanh thu thuần đạt 619,5 nghìn tỷ đồng, nộp ngân sách nhà nước trên 100 nghìn tỷ đồng.

Đối với tỉnh Quảng Ngãi, sự hình thành và phát triển của NMLD Dung Quất đã mang lại những bứt phá cho kinh tế - xã hội của tỉnh. Nếu như năm 2005, khi bắt đầu triển khai gói thầu EPC, GDP bình quân đầu người của tỉnh chỉ là 319 USD, tổng thu ngân sách trên địa bàn tỉnh chỉ đạt 546,2 tỷ đồng thì đến năm 2008, khi kết thức giai đoạn xây dựng của dự án, GDP bình quân đầu người của dự án đã đạt 608 USD, tổng thu ngân sách đã đạt 1.557,2 tỷ đồng. Đến năm 2013, sau 5 năm vận hành nhà máy, GDP đạt 2.040 USD/người, tổng thu ngân sách của tỉnh đã đạt trên 30.000 tỷ đồng. Hàng năm, Công ty BSR luôn chiếm khoảng 85 - 90% tổng thu ngân sách của tỉnh, đưa Quảng Ngãi vào nhóm các tỉnh có nguồn thu lớn của cả nước.

Bên trong Phòng Điều khiển Trung tâm NMLD Dung Quất

Không những vậy, bộ mặt văn hóa - xã hội của tỉnh Quảng Ngãi cũng tịnh tiến theo sự phát triển của kinh tế. Trong giai đoạn xây dựng nhà máy, BSR đã hỗ trợ nhằm ổn định đời sống 1.400 hộ dân trong diện di dời để làm NMLD Dung Quất. Công ty BSR còn đầu tư nâng cấp đường sá, trạm y tế và hạ tầng phục vụ dân sinh tại hai khu tái định cư là Gò Ðường (Bình Thanh Tây) và Ðông Hòa (Tịnh Hòa); xây dựng đường giao thông, trụ sở thôn, trường học tại khu tái định cư phía tây sông Trà Bồng. Ðầu tư xây dựng các khu dịch vụ, thương mại, hỗ trợ kỹ thuật sản xuất nông lâm ngư nghiệp, đào tạo và giải quyết việc làm... cho các hộ dân trong diện thu hồi đất trên địa bàn khu Kinh tế Dung Quất. Những năm gần đây, BSR dành ra 40 tỷ đồng/năm để tài trợ cho các công trình an sinh xã hội tại Quảng Ngãi và các địa phương khác trên cả nước. Với truyền thống của "Những người đi tìm lửa", BSR sẽ tiếp tục quan tâm, giúp đỡ những gia đình trong diện giải tỏa, đền bù giải phóng mặt bằng cho dự án nâng cấp mở rộng nhà máy. Những việc làm đó là sự tri ân của người thợ lọc hóa dầu tới hàng nghìn người dân đã đồng thuận, đồng lòng vì một mảnh đất Dung Quất phát triển, phồn vinh.

Tạo động lực phát triển Khu Kinh tế Dung Quất

Phải nói rằng, NMLD Dung Quất như "thỏi nam châm" thu hút các dự án lớn trong và ngoài nước đầu tư vào Dung Quất, biến mảnh đất nhiều sỏi đá, dân cư thưa thớt này thành Khu Kinh tế tăng trưởng bậc nhất miền Trung. Năm 2014, giá trị kim ngạch xuất khẩu tỉnh Quảng Ngãi đạt 650 triệu USD, trong đó, Khu kinh tế Dung Quất đã chiếm tới 80%. Có thể khẳng định, Khu kinh tế Dung Quất là khu vực xuất khẩu chủ yếu của Quảng Ngãi, trong đó có sự đóng góp rất lớn từ dự án vốn FDI.

Tính đến cuối năm 2014, Khu kinh Dung Quất đã có 121 dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư với tổng vốn đăng ký 10,4 tỷ USD. Trong đó, vốn thực hiện khoảng 4,85 tỷ USD. Trong năm 2014, số thu ngân sách của Khu kinh tế Dung Quất chiếm 88% tổng thu ngân sách của tỉnh Quảng Ngãi. Sau 5 năm, Khu kinh tế Dung Quất đóng góp hơn 70% tổng số nguồn thu ngân sách của tỉnh, chiếm 70% trong tổng giá trị sản xuất công nghiệp.

Với đà tăng trưởng đó, giai đoạn 2016-2020, Khu Kinh tế Dung Quất tiếp tục phát triển với nhiều dự án lớn như dự án nâng cấp, mở rộng NMLD Dung Quất với tổng vốn đầu tư lên đến 1,82 tỷ USD; dự án nhiệt điện Semcorp 1.200MW với số vốn 2,3 tỷ USD, những dự án tiềm năng như hóa dầu, khí...

Đến năm 2020, Khu Kinh tế Dung Quất phấn đấu đạt khoảng 10 tỷ USD vốn đầu tư. Tốc độ tăng giá trị sản xuất công nghiệp, dịch vụ đạt 3-4%/năm. Thu ngân sách trên địa bàn đạt khoảng 35.000 tỷ đồng. Hàng hoá thông qua cảng khoảng 18 triệu tấn/năm. Kim ngạch xuất khẩu hàng hoá 600 - 800 triệu USD. Giải quyết việc làm trên địa bàn khoảng 35.000 lao động.

Khu Kinh tế Dung Quất đang từng bước thực hiện kế hoạch hình thành tổ hợp công nghiệp nặng Dung Quất II gắn với cảng nước sâu Dung Quất II. Song song với đó là tập trung đầu tư, xây dựng đường Võ Văn Kiệt giai đoạn II, triển khai các dự án đường Trì Bình - cảng Dung Quất, đường nối Khu Kinh tế Dung Quất 1 - Dung Quất 2 và dự án kè chống sạt lở kết hợp đường cứu hộ, cứu nạn di dân tái định cư hạ lưu sông Trà Bồng.

Khu Kinh tế Dung Quất tiếp tục đầu tư cảng biển nước sâu trong việc thu hút đầu tư các dự án công nghiệp nặng, dầu khí... nằm đưa Khu Kinh tế sớm hình thành Trung tâm Lọc hoá dầu và Trung tâm Năng lượng mới của đất nước.

Với những thành tựu to lớn đã đạt được sau 40 năm giải phóng, tỉnh Quảng Ngãi đã khoác lên mình diện mạo, sức sống; trở thành địa phương năng động nhất trong vùng kinh tế trọng điểm Miền Trung: Thừa Thiên Huế - Đà Nẵng - Quảng Nam - Quảng Ngãi.

Đ.Chính