Ngã rẽ bất ngờ
Sinh năm 1978, cơ duyên đến với ngành Dầu khí của anh Phan Tiến Dũng được anh chia sẻ là “tình cờ và bất ngờ”. Đăng ký thi vào Trường ĐH Bách khoa, nhưng chỉ sau 1 năm học đại cương ở Khoa Công nghệ thông tin, đến năm 1997, anh nhận được học bổng theo học chuyên ngành lọc hóa dầu tại cộng hòa Liên bang Nga.
Tuy nhiên, ngay sau khi sang Nga học hết một năm dự bị tiếng Nga và đại cương về dầu khí, anh đã được Đại sứ quán Việt Nam tại Nga và Bộ Giáo dục - Đào tạo chuyển sang học về chuyên ngành Khoan. Anh chia sẻ: “Trong số hơn 50 người được sang Nga học thời điểm ấy, chỉ có một mình tôi chuyển sang học về Khoan. Gia đình không có truyền thống về dầu khí, nên thời điểm ấy, tôi hoàn toàn không biết gì về ngành nghề mình sắp theo học”.

Sau 9 năm học tập và rèn luyện tại nước Nga, với tấm bằng thạc sĩ về chuyên ngành Khoan, anh Phan Tiến Dũng đã trở về Việt Nam và làm việc trong ngành Dầu khí. Năm 2007, anh là kỹ sư khai thác tại Ban Malaysia (PIDC) và Ban Phát triển kỹ thuật (PVEP). Đến năm 2009, anh làm công tác kỹ sư khoan và dịch vụ giếng khoan tại Ban Khoan (PVEP) cho đến bây giờ. Và có lẽ, cũng chính những sự “tình cờ” ấy đã đưa anh đến với ngành Dầu khí và trở nên gắn bó, yêu quý công việc khó khăn, vất vả nhưng đầy vinh quang này.
Theo anh, nghề khoan có tính chất đặc thù, riêng biệt, hỗ trợ rất nhiều trong việc tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí. Chúng ta không chỉ cần khoan trong quá trình tìm kiếm, thăm dò mà ngay cả khi khai thác vẫn cần đến những kỹ sư khoan, đến công nghệ khoan. Thêm vào đó, công việc này không có tính lâu dài, bởi với mỗi giếng, người kỹ sư khoan chỉ gắn bó 1-2 năm, nhiều hơn thì 5 năm, trong khi giếng ấy, mỏ ấy có thể khai thác tới vài chục năm. Vì thế, công việc của những người kỹ sư khoan thường xuyên phải di chuyển, không ở cố định một nơi và phải tham gia trực tiếp và quá trình thi công kỹ thuật.
Với ngành nghề đặc thù và riêng biệt này, người kỹ sư cần phải quyết đoán, xử lý nhanh, kịp thời tất cả những tình huống có thể xảy ra trong quá trình tìm kiếm, thăm dò, nếu chậm chạp trong việc đưa ra quyết định sẽ ảnh hưởng rất lớn tới tiến độ, tiền của và nhân lực.
Không chỉ đòi hỏi sự quyết đoán, lòng yêu nghề, mà nghề khoan còn yêu cầu ở mỗi kỹ sư sự dũng cảm, quên mình với công việc. Anh Dũng nói với tôi, nghề khoan nặng nhọc và nguy hiểm lắm, lại gặp rất nhiều rủi ro khi làm việc. Nhiều khi khoan thăm dò gặp phải vỉa khí độc hay bị kích, giếng phun trào thì rất dễ ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của công nhân, kỹ sư thi công. Không chỉ vậy, việc thi công và vận hành giàn khoan ở Việt Nam thường diễn ra ở ngoài biển và bị hạn chế rất nhiều thời thời tiết như bão hay gió chướng, có thể buộc phải sơ tán kỹ sư và công nhân nếu như gặp thời tiết cực đoan.
Với sự nỗ lực không mệt mỏi, anh Phan Tiến Dũng đã vinh dự nhận được danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở 4 năm liên tiếp, được nhận bằng khen của Công đoàn Dầu khí Việt Nam năm 2012 và danh hiệu Đoàn viên công đoàn xuất sắc năm 2013. Đây là kết quả của quá trình lao động hăng say, sáng tạo, là phần thưởng xứng đáng dành cho một kỹ sư dầu khí đã không ngừng nỗ lực phấn đấu, vượt qua bao khó khăn, thách thức, tổ chức triển khai thực hiện và hoàn thành xuất sắc, vượt tiến độ các hạng mục cũng như nhiệm vụ công tác của PVEP.
Kỷ niệm giàn khoan
Với anh Phan Tiến Dũng, sau 9 năm học tập tại Nga và 8 năm làm việc tại PVEP, mỗi giàn khoan lại có một kỷ niệm sâu sắc, không thể nào quên. Anh kể lại, thời sinh viên học tập tại Nga, anh đã có cơ hội thực tập ở các giàn khoan với các nhà thầu khoan của Nga. Thế nhưng thời điểm ấy, công nghệ khoan ở nước Nga chưa cao, tất cả công việc đều tự lực, tự sản xuất, hầu như không thuê các nhà thầu nước ngoài hỗ trợ nên công việc không quá áp lực cho các kỹ sư. Hơn thế nữa, các giàn khoan của Nga đều nằm trong đất liền, công nghệ và vận hành giàn khoan đều không quá khó khăn. Anh nhớ lại, thời gian anh vẫn đang thực tập tại Nga, khi xử lý sự cố ở giàn khoan, các kỹ sư đã phải đổ từng bao xi măng xuống bể chứa mà không có bất kỳ hình thức bảo vệ như kính, mũ hay khẩu trang. Sau khi hoàn thành công việc, ai ai cũng trắng xóa vì bụi xi măng bám vào tóc, vào mặt.

Kỹ sư Phan Tiến Dũng tại giàn khoan Trident 16
Trong thời gian làm việc tại Ban Khoan, công việc chủ yếu của Phan Tiến Dũng là hoàn thiện, sửa chữa giếng và hoạt động thử vỉa cho các dự án dầu khí. Kỷ niệm sâu sắc nhất trong quá trình làm việc của anh gắn với giếng HRN-1X (Hàm Rồng Nam - Hải Phòng), đây là giếng do PVEP trực tiếp tìm kiếm, thăm dò. Anh kể lại, khi mọi công đoạn tìm kiếm, thăm dò đã hoàn thành và bước vào giai đoạn thử vỉa, mở giếng, nhưng đội kỹ sư chờ mãi không thấy dấu hiệu của dầu lên. Thời điểm ấy, anh vừa lo lắng cho công sức cả tập thể bỏ ra, lại vừa hồi hộp mong chờ dầu lên. Tuy nhiên, ngay lập tức, anh đã cùng chuyên gia Malaysia điều chỉnh lại thông số và xem xét các phương án thử vỉa để mở giếng; và sau đó 1 tiếng, dầu đã lên trong niềm vui sướng, hân hoan của tất cả các kỹ sư và công nhân thi công trực tiếp.
Không chỉ là một kỹ sư tích cực, chủ động trong công tác chuyên môn, không ngừng tìm hiểu, đưa ra các giải pháp kỹ thuật giúp giảm thời gian và chi phí giếng khoan, tối ưu thiết kế hoàn thiện giếng, anh luôn là một công đoàn viên gương mẫu, nhiệt tình trong công tác xã hội. Năm 2012, anh đã vinh dự được nhận bằng khen của Công đoàn Dầu khí Việt Nam cho sự tích cực, chủ động hưởng ứng các hoạt đông xã hội, hoạt động từ thiện của tổng công ty và của Tập đoàn. Chia sẻ niềm vui được công đoàn ngành vinh danh là Người lao động tiêu biểu năm 2014, anh Phan Tiến Dũng chỉ khiêm tốn cho rằng, bản thân anh thấy vẫn chưa xứng đáng với danh hiệu được nhận, khi mình đã đạt được danh hiệu quý giá rồi thì mình càng cần phải làm việc tốt hơn để xứng đáng với danh hiệu ấy, phải cố gắng hơn nữa để có thể đóng góp một phần nhỏ bé vào sự phát triển chung của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.
Sau cuộc trò chuyện ngắn ngủi với phóng viên, anh Phan Tiến Dũng lại tất bật quay lại với các bản vẽ kỹ thuật mà anh vẫn đang hằng ngày, hằng giờ tìm tòi cách phương án tối ưu, tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu suất cho các dự án dầu khí của PVEP. Cũng như anh, những con người dầu khí chẳng ai muốn được tôn vinh ầm ĩ, ở họ luôn toát lên sự yêu nghề đến tận tâm, tận lực; và trong suy nghĩ của họ, lúc nào cũng chỉ có ý chí phấn đấu, quyết tâm để có nhiều sáng kiến, giải pháp hỗ trợ cho sự phát triển của ngành và của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.
Vương Tâm